ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΛΥΚΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Αυτές τις μέρες είναι το τέλειο timing να μιλήσουμε για τα ελληνικά, παραδοσιακά, Χριστουγεννιάτικα γλυκά.

Στον τόπο μας, η παράδοση είναι πάντοτε γενναιόδωρη σε φαγητά και γλυκά, και τα Χριστούγεννα τα τραπέζια γεμίζουν μέλι, σιρόπι και ζάχαρη άχνη με το παραπάνω. Έτσι εξάλλου ανταμείβεται ο ζαχαροπλάστης του σπιτιού, μετράει την απόλαυση των συνδαιτυμόνων με τους λεκέδες. Ξεκινάμε λοιπόν και λέμε: Κουραμπιέδες, μελομακάρονα, βασιλόπιτα και μπακλαβάς. Κάθε ένα με τη δική του γεύση, με τις δικές του αναλογίες σε βούτυρο και σιρόπι, σε ελαιόλαδο, σε μπαχαρικά και τραγανές κρούστες φύλλων, σε καρύδια και αμύγδαλα.

Ποια θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε πως είναι η ιστορία του κουραμπιέ; Η αλήθεια χάνεται στα βάθη του παρελθόντος, αλλά μπορούμε σίγουρα να πούμε αυτό: ο κουραμπιές είναι μοσχομυριστός, βουτυρένια βελούδινος και στενά δεμένος με τα Χριστούγεννα.

Έχε μεγάλη ιστορία. Ετυμολογικά κατάγεται από την ανατολή, ταξίδεψε μέχρι τον Μεσαίωνα όπου εδραιώθηκε ως μπισκότο. Είναι πολυταξιδεμένο γλυκό, πήγε με τους Βενετούς στην Ασία και ξαναγύρισε και σήμερα είναι ο παραδοσιακός μας, αγαπημένος κουραμπιές των Χριστουγέννων. Θα τον βρείτε με αμύγδαλα ή επικάλυψη σοκολάτας, με τριμμένο μισό ή ολόκληρο αμύγδαλο αλλά τις πιο πολλές φορές με πλούσια ζάχαρη άχνη που σηκώνει ομίχλη ευτυχίας.

Επόμενη στάση: μελομακάρονα. Εδώ, το μέλι και η ζάχαρη έχουν έναν ιδανικό γάμο ετών, που μάλιστα έχει νικήσει και το σκοτάδι. Γιατί; Διότι οι αρχαίοι Έλληνες προσέφεραν «μακαρία», έναν μικρό άρτο στο σχήμα του σημερινού μελομακάρονου, μετά από τις κηδείες. Η «μακαρωνία» ήταν η βραδινή δέηση προς τον εκλιπόντα. Αργότερα, η μακαρία βούτηξε στο σιρόπι μελιού και έγινε μέλι και μακαρία ίσον μελομακάρονο. Σήμερα βέβαια το τρώμε επειδή μας αρέσει, επειδή είναι λαχταριστό και πλούσιο γλύκισμα και επειδή γιορτάζουμε τη γέννηση και τη ζωή. Το σπουδαίο με το μελομακάρονο είναι η σύνθεσή του. Η βάση είναι το ελαιόλαδο, φυσικά η ζάχαρη και το μέλι του δίνουν ένα σιρόπι που τονώνει τη μοναδικότητα της γεύσης κι έρχεται να βοηθήσει και η κανέλα, το γαρίφαλο, λίγο ξύσμα πορτοκαλιού και το τριμμένο καρύδι. Άλλοι το θέλουν με λιγότερο καρύδι, λιγότερο σιρόπι, πιο «μπισκότο» και λιγότερο γλασέ, είναι το κλασικό θέμα-αφορμή για συζήτηση σε κάθε χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Όλοι εξάλλου θα επιβεβαιώσουμε τη γνωστή ατάκα της μαγείρισσας «Μου έπεσε παραπάνω σιρόπι» που ξεκινά ολόκληρο κύκλο φιλοφρονήσεων και παραπάνω κουβέντας.

«Κέρδισα το φλουρί!!». Κάθε Πρωτοχρονιά η αγωνία μεγαλώνει και όσοι πρόκειται να διεκδικήσουν το φλουρί κοιτάζονται βαθιά στα μάτια, σφίγγουν το σαγόνι και δεν ανταλλάσσουν κουβέντα. Είναι η συμπεριφορά όσων επιθυμούν κι ελπίζουν δυνατά ότι η χρονιά που έρχεται θα είναι η τυχερή τους, και τούτο θα αποδείξει το φλουρί που θα ξεπροβάλλει από το κομμάτι τους. Ο Άγιος Βασίλης χαμογελά και τονίζει ότι σκοπός της βασιλόπιτας είναι να μνημονεύουμε την καλοψυχία, τη δικαιοσύνη και τη μεγαλοψυχία – αυτές τις αξίες φέρει η βουτυρένια αφράτη βασιλόπιτα.

Το έθιμο θέλει τον Άγιο Βασίλη Δεσπότη στην Καισαρεία της Καππαδοκίας, όταν η πόλη βρέθηκε περικυκλωμένη από εχθρούς, που ήθελαν όλο το χρυσάφι των κατοίκων για να σταματήσουν την πολιορκία και να μην προβούν σε καταστροφές. Οι κάτοικοι, αγαπώντας τον Άγιο Βασίλειο, που προσπάθησε να αποτρέψει το κακό, συγκέντρωσαν τα τιμαλφή και πήγαν να τα παραδώσουν σε ένα σεντούκι. Εκείνη όμως τη στιγμή εμφανίστηκε ο Άγιος Μερκούριος, διώχνοντας τους εχθρούς και αποτρέποντας το κακό. Ο Άγιος Βασίλειος, επιθυμώντας να επιστρέψει τα πολύτιμα αντικείμενα στους ιδιοκτήτες τους αλλά χωρίς να γνωρίζει τι ανήκει σε ποιον, σκέφτηκε να τα βάλει σε μικρά ψωμάκια και να τα μοιράσει στις οικογένειες των κατοίκων. Από τότε λοιπόν μέχρι σήμερα, η πίτα αυτή, η βασιλόπιτα, συμβολίζει τη δικαιοσύνη και τη μεγαλοσύνη, την αγάπη και την αισιοδοξία. Όλα αυτά μετουσιώνονται σε..τύχη!

Στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι μας, ή σε μόνιμα κοινή θέα στο σαλόνι, θα αφήσουμε τις πλούσιες πιατέλες με τα γλυκά, να τα προσφέρουμε σε φίλους και μουσαφίριδες, για τα δείπνα που θα οργανώσουμε ή απλά «για το καλό»..

Καλές γιορτές σε όλους!